LỜI NÓI ĐẦU
Toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế là một xu thế lớn của thế giới hiện đại, đã và đang tác động hết sức mạnh mẽ đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội của từng quốc gia. Trong bối cảnh đó, việc hoạch định và thực thi chính sách kinh tế đối ngoại nhằm tối ưu hóa các nguồn lực từ bên ngoài để khai thác và phát huy tốt những tiềm năng và lợi thế so sánh của đất nước theo mục tiêu phát triển kinh tế nhanh, bền vững là sự lựa chọn chính sách ưu tiên hàng đầu của hầu hết các quốc gia trên thế giới. Do đó, việc nghiên cứu môn học Chính sách kinh tế đối ngoại là rất cần thiết, có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn, đặc biệt đối với quốc gia có nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam.
Giáo trình Chính sách kinh tế đối ngoại được Lãnh đạo Trường Đại học Kinh tế Quốc dân và Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế giao nhiệm vụ cho Bộ môn Kinh tế quốc tế tổ chức biên soạn để đáp ứng được yêu cầu của các chương trình đào tạo từ bậc đại học tới tiến sỹ về kinh tế, quản lý và quản trị kinh doanh của Nhà trường, cũng như cho những ai quan tâm tìm hiểu chính sách kinh tế đối ngoại.
Mục đích của cuốn Giáo trình Chính sách kinh tế đối ngoại nhằm cung cấp cho người học những kiến thức cơ bản, có hệ thống về lý luận và phương pháp luận trong phân tích, đánh giá tác động của việc thực thi chính sách kinh tế đối ngoại của một số quốc gia lựa chọn (là các đối tác kinh tế quan trọng và tiềm năng của Việt Nam) đến sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Qua đó, người học có thể rút ra được những bài học kinh nghiệm và đề xuất hoàn thiện chính sách kinh tế đối ngoại của Việt Nam phù hợp với từng giai đoạn phát triển và hội nhập.
Để biên soạn cuốn giáo trình này, chúng tôi đã tham khảo giáo trình Kinh tế quốc tế: Lý thuyết và Chính sách của Paul R.Krugman và Maurice Obstfeld (2018), các báo cáo hàng năm của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) về Thương mại thế giới (World Trade Report); các báo cáo hàng năm của Diễn đàn Phát triển và Thương mại Liên hợp quốc (UNCTAD) (UNCTAD) về Báo cáo đầu tư thế giới (World Investment Report); Chính sách thương mại quốc tế và chính sách đầu tư quốc tế của các quốc gia lựa chọn và Việt Nam.
Giáo trình Chính sách kinh tế đối ngoại gồm 10 chương do PGS.TS. Ngô Thị Tuyết Mai và TS. Đỗ Thị Hương đồng chủ biên. Trong đó, Chương 1 khái quát hóa những vấn đề cơ bản về chính sách kinh tế đối ngoại và môn học Chính sách kinh tế đối ngoại; Chương 2, Chương 3 và Chương 4 cung cấp khung lý luận cơ bản về chính sách thương mại quốc tế, chính sách đầu tư quốc tế và các chính sách kinh tế đối ngoại khác (gồm chính sách tỷ giá hối đoái, chính sách xuất nhập khẩu lao động). Các Chương 5, Chương 6, Chương 7, Chương 8, và Chương 9 hệ thống hóa chính sách kinh tế đối ngoại (chủ yếu là chính sách thương mại quốc tế và chính sách đầu tư quốc tế) của một số quốc gia lựa chọn. Chương 10 nghiên cứu quá trình hoàn thiện chính sách kinh tế đối ngoại của Việt Nam trong thời gian qua. Chiến lược hội nhập kinh tế quốc tế và hàm ý về hoàn thiện chính sách kinh tế đối ngoại của Việt Nam được đề cập ở phần cuối cùng của chương này.
Kết cấu của giáo trình gồm các chương như sau:
Chương 1: Những vấn đề cơ bản về chính sách kinh tế đối ngoại và môn học Chính sách kinh tế đối ngoại do GS.TS. Đỗ Đức Bình biên soạn;
Chương 2: Chính sách thương mại quốc tế do PGS.TS. Ngô Thị Tuyết Mai biên soạn;
Chương 3: Chính sách đầu tư quốc tế do PGS.TS. Ngô Thị Tuyết Mai biên soạn;
Chương 4: Các chính sách kinh tế đối ngoại khác do PGS.TS. Nguyễn Như Bình biên soạn (mục 4.1) và TS. Nguyễn Xuân Hưng biên soạn (mục 4.2);
Chương 5: Chính sách kinh tế đối ngoại của một số nước ASEAN do TS. Nguyễn Bích Ngọc biên soạn;
Chương 6: Chính sách kinh tế đối ngoại của Nhật Bản và Hàn Quốc do TS. Đỗ Thị Hương và ThS.NCS. Lê Tuấn Anh biên soạn (mục 6.1), PGS.TS. Nguyễn Thường Lạng biên soạn (mục 6.2);
Chương 7: Chính sách kinh tế đối ngoại của Trung Quốc do TS. Nguyễn Anh Minh biên soạn (mục 7.1.2; 7.3; 7.4) và TS. Nguyễn Bích Ngọc biên soạn (mục 7.1.1);
Chương 8: Chính sách kinh tế đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) do TS. Đỗ Thị Hương biên soạn (mục 8.1; 8.2) và TS. Đỗ Tá Khánh biên soạn (mục 8.3);
Chương 9: Chính sách kinh tế đối ngoại của Hoa Kỳ do PGS.TS. Ngô Thị Tuyết Mai biên soạn (mục 9.1; 9.2) và PGS.TS. Cù Chí Lợi biên soạn (mục 9.3);
Chương 10: Chính sách kinh tế đối ngoại của Việt Nam do PGS.TS. Ngô Thị Tuyết Mai biên soạn (mục 10.1; 10.2; 10.3) và TS. Đỗ Thị Hương biên soạn (mục 10.4).
Bộ môn Kinh tế quốc tế xin chân thành cảm ơn Đảng Ủy, Ban giám hiệu Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Phòng Quản lý khoa học, Phòng Quản lý đào tạo, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế Quốc dân và các đơn vị trong trường đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để xuất bản cuốn giáo trình này.
Bộ môn Kinh tế quốc tế cũng xin cảm ơn các thành viên trong Ban thẩm định giáo trình đã cho những ý kiến quý báu để chúng tôi hoàn thiện giáo trình được tốt hơn.
Do điều kiện thời gian và trình độ có hạn nên giáo trình không tránh khỏi những thiếu sót. Bộ môn Kinh tế quốc tế mong nhận được những ý kiến đóng góp chân thành của các đồng nghiệp và bạn đọc gần xa để lần tái bản sau được tốt hơn.
Bộ môn Kinh tế quốc tế
Sách đã xuất bản ebook và phát hành trên kênh drm.neu.edu.vn mời độc giả đón đọc...